X’inhi Kustodja?
Kustodja hija relazzjoni legali bejn persuna li għandha diżabbiltà jew disturb mentali u persuna oħra msejħa l-Gwardjan. L-għan tal-Kustodja huwa li tipprovdi appoġġ lill-persuna fil-ġestjoni tal-affarijiet tagħha u biex tippromwovi d-drittijiet u l-aħjar interessi tagħha.
Gwardjan huwa persuna li tinħatar mill-Bord tal-Kustodja sabiex tamministra l-affarijiet ta’ persuna oħra li mhix kapaċi tamministra l-affarijiet tagħha minħabba diżabbiltà jew diżordni mentali. Il- Gwardjan jista’ jingħata l-awtorità biex jamministra kwistjonijiet personali u/jew finanzjarji. Jista’ jkun hemm aktar minn Gwardjan wieħed li jirrappreżenta persuna.
L-Ordnijiet ta’ Kustodja huma kkaratterizzati minn rispett u konsiderazzjoni tal-aspirazzjonijiet tal- persuna soġġetta għal kustodja u promozzjoni tal-benesseri tal-persuna. Il-liġi tiddelinja li l-parametri tal-ordnijiet ta’ kustodja għandhom ikunu konformi mal-għanijiet li huma maħsuba li jintlaħqu u l-libertà tal-għażla u l-azzjoni tal-persuna soġġetta għal kustodja għandhom ikunu ristretti biss meta jkun meħtieġ u biss sa punt li jkun proporzjonat mal-għan segwit.
Tipi ta‘ Poteri
It-tipi ta’ deċiżjonijiet li għandhom jittieħdu f’isem l-persuna adulta se jiddeterminaw is-setgħat li
huma meħtieġa, bħal :
l-Ħarsien Personali
Setgħat fir-rigward tat-teħid ta’ deċiżjonijiet dwar il-ħarsien tal- persuna adulta
Finanzjarji
Setgħat fir-rigward tal-finanzi li jappartjenu lill-persuna adulta
Ġestjoni tal-Proprjetà
Setgħat fir-rigward tal-amministrazzjoni ta’ proprjetà immobbli tal-persuna adulti
Is-setgħat, jekk ikun meħtieġ, jistgħu jiġu applikati separatament iżda ġeneralment isiru flimkien
fl-istess applikazzjoni lill-Bord dwar il-Kustodja.
Min jistaʼ jkun Gwardjan?
Gwardjan maħtur legalment għandu:
- Ikollu mill-inqas 18-il sena
- Ikun residenti f’Malta
- Kunsens biex jaġixxi bħala Gwardjan għall-persuna li dwarha tkun qed issir l-applikazzjoni
- Ikun lest li dejjem taġixxi fl-aħjar interessi tal-persuna u tinkoraġġixxi l-indipendenza, it-teħid ta’ deċiżjonijiet personali u l-parteċipazzjoni tal-persuna fil-ħajja tal-komunità
- Ma jkunux f’pożizzjoni fejn l-interessi tagħhom ikunu f’kunflitt mal-aħjar interessi tal-persuna rappreżentata
- Gwardjan jista‘ jkun membru tal-familja jew ħabib qrib.
Funzjonijiet u Obbligi tal-Gwardjan
Gwardjani jassistu lil-persuni fit-teħid ta’ deċiżjonijiet personali, stil ta’ ħajja, finanzjarji u relatati mas-saħħa u jistgħu jaġixxu f’isem il-persuna sabiex iħarsu l-interessi tagħhom. Ordnijiet ta’ kustodja jispeċifikaw l-oqsma li fihom il-Gwardjan jista’ jieħu deċiżjonijiet..
Il-‘gwardjan’ huwa obbligat li jaġixxi fl-aħjar interessi tal-persuna suġġetta għal kustodja u jkun responsabbli li jissalvagwardja l-benesseri personali u proprjetarju tal-persuna li għaliha jinħatar il-kustodja. Il-gwardjani jistgħu jaġixxu minflok il-persuna fi kwistjonijiet ta’ natura personali jew proprjetarja u jagħmlu kwalunkwe ħaġa oħra għal jew f’isem il-persuna li għaliha jkunu maħtura t-tutela. Barra minn hekk, il-Gwardjan huwa mistenni li:
1. Jipprovdi l-appoġġ meħtieġ lill-persuna soġġetta għal kustodja fl-eżerċizzju tal-kapaċità
legali sa fejn dan ikun possibblie
2. Jikkonsulta mal-persuna soġġetta għal kustodja u jqis u jirrispetta d-drittijiet, ir-rieda u l-
preferenzi tal-persuna sa fejn dan ikun possibbli
3. Jinkoraġġixxi lill-persuna tipparteċipa kemm jista’ jkun fil-ħajja tal-komunità
4. Jinkoraġġixxi u jassisti lill-persuna soġġetta għal kustodja biex issir kapaċi tieħu ħsieb lilha nfisha u l-proprjetà tagħha u tieħu deċiżjonijiet responsabbli f’dawk l-affarijiet relatati mal-persuna u l-proprjetà tagħha
5. Jipproteġi minn traskuraġni, abbuż jew sfruttament
6. Jipprovdi mezzi ta’ assistenza kif meħtieġ għat-twettiq ta’ dan ta’ hawn fuq
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam.
Mistoqsijiet Frekwenti
Il-kustodja hija relazzjoni legali bejn persuna li għandha diżabilità jew diżordni mentali u persuna oħra msejħa l-Gwardjan. L-iskop tal-kustodja huwa li jipprovdi appoġġ lill-persuna fil-ġestjoni tal-affarijiet tagħha stess u li tippromwovi d-drittijiet u l-aħjar interessi tagħhom.
Gwardjan huwa persuna li hija maħtura mill-Bord dwar il-Kustodja sabiex tmexxi l-affarijiet ta’;
persuna oħra li mhix kapaċi tmexxi l-affarijiet tagħha minħabba diżabilità jew diżordni mentali. Il-
Gwardjan jista’ jingħata l-awtorità li jimmaniġġja kwistjonijiet personali u/jew finanzjarji. Jista’ jkun
hemm aktar minn Gwardjan wieħed li jirrappreżenta persuna.
Il-gwardjani jassitu lin-nies fit-teħid ta’ deċiżjonijiet personali, ta’ stil ta’ ħajja, finanzjarji u relatati mas-saħħa u jistgħu jaġixxu f’isem il-persuna sabiex jissalvagwardjaw l-interessi tagħhom. Ordnijiet ta’ kustodja jispeċifikaw l-oqsma li fihom il-Gwardjan jista’ jieħu deċiżjonijiet.
Il-liġi tippreżumi li adult ta’ tmintax-il sena jew aktar huwa kapaċi li jimmaniġġja l-affarijiet tiegħu/tagħha. Jista’ jinħatar Gwardjan sabiex jgħin jew iservi bħala sostitut li jieħu d-deċiżjonijiet jekk persuna jkollha diżabilità jew diżordni mentali, b’ tali mod li tipprevjeni lill-adult milli jieħu jew jikkomunika deċiżjonijiet responsabbli dwar l-affarijiet personali tiegħu.
Persuna tista’ tapplika għal Kustodja billi timla applikazzjoni li tista’ tinkiseb mill-uffiċċju tar-
Reġistratur tal-Bord dwar il-Kustodja.
Skond il-liġi (l-Artikolu 189(3) tal-Kodiċi Ċivili u l-Artikolu 521 tal-Kodiċi ta’ Organizzazzjoni u Proċedura Ċivili), it-talba għal Kustodja tista’ ssir minn:
- Kwalunkwe persuna b’ diżabilità jew diżordni mentali li tixtieq li jinħatar Gwardjan
- Konjuġi ta’ persuni b’ diżabilità jew diżordni mentali
- Qraba ta’ persuni b’ diżabilità jew diżordni mentali
- L-Avukat Ġenerali, sakemm it-talba ma ssirx minn xi persuna oħra
Gwardjan maħtur legalment għandu:
- Ikollu mill-inqas 18-il sena
- Ikun residenti f’Malta
- Kunsens biex jaġixxi bħala Gwardjan għall-persuna li dwarha tkun qed issir l-applikazzjoni
- Ikun lest li dejjem taġixxi fl-aħjar interessi tal-persuna u tinkoraġġixxi l-indipendenza, it-teħid ta’ deċiżjonijiet personali u l-parteċipazzjoni tal-persuna fil-ħajja tal-komunità
- Ma jkunux f’pożizzjoni fejn l-interessi tagħhom ikunu f’kunflitt mal-aħjar interessi tal-persuna rappreżentata
Gwardjan jista‘ jkun membru tal-familja jew ħabib qrib.
Kull każ għandu jinstema’ mhux aktar tard minn tletin (30) jum li jibdew fil-jum li jiġi ppreżentat quddiem il-Bord. Deċiżjoni tittieħed fi żmien raġonevoli. Le; il-Bord dwar il-Kustodja ma jitlob l-ebda miżata għall-applikazzjonijiet.
L-ordnijiet kollha ta’ Kustodja huma riveduti perjodikament mill-Bord dwar il-Kustodja u d-data tar-reviżjoni hija stipulata fl-ordni nnifisha. Reviżjoni tista’ ssir qabel jekk xi ħadd b’ interess fil-persuna rrappreżentata japplika għand il-Bord dwar il-Kustodja għal reviżjoni tal-ordni, jew jekk il-Gwardjan:
- Imut
- Japplika biex tinħeles mir-responsabbiltajiet miftiehma
- M’ għadux kapaċi jissodisfa r-responsabbiltajiet miftiehma
- Jinstab ħati ta ’negliġenza jew imġieba ħażina li fil-fehma tal-Bord dwar il-Kustodja,
tagħmlu mhux aktar xieraq biex jaġixxi bħala Gwardjan
Frequently Asked Questions
What is Guardianship?
Guardianship is a legal relationship between a person who has a disability or a mental disorder and another person called the Guardian. The purpose of Guardianship is to provide support to the person in managing their own affairs and to advocate for their rights and best interests.
What is a Guardian?
A Guardian is a person who is appointed by the Guardianship Board to manage the affairs of
another person who is not capable of managing their affairs due to disability or mental disorder. The Guardian may be given the authority to manage personal and/or financial matters. There may be more than one Guardian representing a person.
What does a Guardian do?
Guardians assist people in making personal, lifestyle, financial and health-related decisions and
may act on behalf of the person in order to safeguard their interests. Guardianship orders specify
the areas in which the Guardian can make decisions.